Nostryfikacja dyplomów zagranicznych i równoważność dyplomów z UE w Polsce

Co kraj, to inny system edukacji. Ma to przełożenie nie tylko teoretyczne i systemowe, ale przede wszystkim praktyczne. Studiując lub ucząc się za granicą i chcąc kontynuować naukę w Polsce może okazać się, że polski system prawny będzie miał problem z weryfikacją tego, jaki faktycznie stopień naukowy uzyskałeś. Tak samo będzie w przypadku określenia, czy masz prawo wykonywać niektóre zawody np. nauczyciela, pielęgniarki, lekarza czy farmaceuty.

W polskim prawie przewidziano więc dwie drogi uznawania tytułów studiów wyższych uzyskanych za granicą: na podstawie równoważności lub na podstawie nostryfikacji.

Równoważność dyplomów z UE w Polsce

Zacznijmy od omówienia krótszej drogi uznawania dyplomów ukończenia studiów wyższych uzyskanych za granicą. Jest ona możliwa dzięki podpisanym przez Polskę umowom międzynarodowym, zgodnie z którymi strony porozumienia uznają nawzajem dyplom uzyskany za granicą za równoważny.

Zasadniczo taki stan rzeczy dotyczy głównie państw członkowskich Unii Europejskiej. W praktyce oznacza to, że jeśli studiowałeś np. w Niemczech, to uzyskanym tytułem zawodowym lub naukowym możesz spokojnie posługiwać się w Polsce, a także kontynuować naukę na wybranej uczelni. Szczegółowe informacje na ten temat uzyskasz w placówce, w której chcesz kształcić się dalej.

Co to jest nostryfikacja zagranicznych dyplomów?

Jeżeli jednak okaże się, że studiowałeś w kraju nie będącym stroną porozumienia o równoważności dyplomów, pozostaje Ci droga nostryfikacyjna. W polskim prawie czynność ta została zdefiniowana jako czynność mająca na celu ustalenie polskiego odpowiednika zagranicznego dyplomu.

Jest to możliwe dzięki artykułowi 327 ust. 1 z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 lipca 2018 r. Dopiero po zakończeniu procedury nostryfikacyjnej będziesz mógł starać się o kontynuowanie nauki na wybranej uczelni w Polsce.

Gdzie można otrzymać nostryfikację dyplomu?

Postępowanie ma prawo przeprowadzić wyłącznie uczelnia posiadająca kategorię naukową A+, A lub B+. Z zastrzeżeniem jednak, że dana placówka jest upoważniona do nauczania w dyscyplinie naukowej, której dotyczy Twój dyplom. Szczegółowy wykaz uczelni wraz z kategoriami naukowymi znajduje się w stosownym rozporządzeniu ministra nauki i szkolnictwa wyższego, a dokładnie na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Jak otrzymać nostryfikację dyplomu?

W celu nostryfikacji dyplomu zagranicznego, powinieneś udać się do najbliższej uczelni nostryfikującej, która może wszcząć postępowanie.

Zabierz ze sobą w tym celu następujące dokumenty:

1. Dyplom ukończenia studiów (niezbędny do potwierdzenia ukończenia studiów na określonym poziomie).
2. Dokumenty umożliwiające ocenę przebiegu studiów, uzyskiwanych efektów uczenia się i czasu trwania studiów (m.in. suplement do dyplomu), a także zaświadczenie potwierdzające odbyte praktyki zawodowe oraz czas trwania.
3. Świadectwo, dyplom lub inny dokument (zaświadczenie), na podstawie którego nastąpiło przyjęcie na studia.

Pamiętaj, że nie musisz składać oryginałów. Zgodnie z obowiązującym prawem, wiążące są również kserokopie dokumentów i dyplomu uzyskanego za granicą, pod warunkiem jednak, że są one poświadczone za zgodnością z oryginałem przez uczelnię, która będzie prowadzić postępowanie. Niekiedy uczelnia nostryfikująca może zobowiązać wnioskodawcę do dostarczenia tłumaczenia dokumentów.

Może się też zdarzyć, że rada nostryfikacyjna będzie wymagała jeszcze innych informacji. Szczególnie dotyczy to tłumaczenia na język polski dokumentów, które potwierdzająprogram studiów, zdanie określonych egzaminów lub odbycie praktyk, a także uzyskanych efektów kształcenia czy czasu trwania nauki. Takie dokumenty wymagają tłumaczenia uwierzytelnionego, czy też inaczej tłumaczenia przysięgłego, do którego tłumacz załącza oświadczenie o zgodności z oryginałem.

Uczelnia nostryfikująca może zobowiązać Cię również do wykonania przekładu u tłumacza zagranicznego i uzyskania poświadczenia od konsula RP. Wszystko zależy od zasad, które każda uczelnia ustala u siebie.

Co sprawdza rada nostryfikująca?

Po złożeniu kompletu dokumentów, uczelnia przeprowadza postępowanie nostryfikacyjne. W jego trakcie rada dokładnie porównuje program studiów, czas trwania studiów z programem studiów oraz uzyskane efekty kształcenia. Następnie zestawia je z polskimi normami szkolnictwa wyższego z dnia 20 lipca 2018 r.

W przypadku stwierdzenia różnic, osoba ubiegająca się o uznanie dyplomu może zostać skierowana na odpowiednie egzaminy lub realizowane praktyki zawodowe. Dostanie przy tym wykaz dokładnych warunków do spełnienia, a także obowiązujące terminy, z których musi się wywiązać w celu uznania dyplomu.

Na ich podstawie uzna dyplom otrzymany za granicą za równoważny polskiemu dyplomowi.

Ile trwa nostryfikacja dyplomu ukończenia studiów wyższych za granicą?

Musisz pamiętać, że ciężko stwierdzić czas, w jakim postępowanie nostryfikacyjne zostanie zamknięte. To wszystko zależy od różnic, jakie będziesz musiał uzupełnić, a także od Twojej organizacji i motywacji.

Za dzień rozpoczęcia nostryfikacji uznaje się dzień złożenia wniosku, po którym następuje ocena formalna. W razie zaistnienia braków w dokumentacji, zostaniesz poproszony o ich uzupełnienie, w wyznaczonym terminie, który nie może być krótszy, niż 14 dni.

Po złożeniu wszystkich wymaganych dokumentów i uzupełnień, których dotyczy wniosek, rada nostryfikacyjna ma maksymalnie 90 dni na wydanie decyzji pozytywnej lub negatywnej w sprawie nostryfikacji dyplomu ukończenia studiów. Do tego limitu nie wlicza się czasu przeznaczonego na dostarczenie niezbędnych tłumaczeń, dokumentów uzupełniających, odbycia egzaminów lub praktyk zawodowych.

Po sfinalizowaniu wszystkich formalności, zostaniesz poinformowany na piśmie, czy Twój tytuł naukowy i uzyskany dyplom ukończenia studiów za granicą zostanie uznany za równoważny z polskim czy tak się jednak nie stanie.

Uczelnia odmawia uznania dyplomu ukończenia studiów – co dalej?

Po ocenie formalnej złożonego wniosku, rada nostryfikacyjna może odmówić wszczęcia postępowania. Może tak się stać w momencie, gdy stwierdzony zostanie brak przesłanek do uznania dyplomu ukończenia studiów w innym kraju przez osobę ubiegającą się o nostryfikację.

Ale jeszcze nic straconego, ponieważ przysługuje Ci prawo do złożenia zażalenia, które będzie rozpatrzone w trybie postępowania administracyjnego. Zwróć przy tym uwagę, czy odmowa posiada wszystkie niezbędne elementy, takie jak:

• oznaczenie jednostki uczelni lub innej placówki naukowej wydającej postanowienie,
• datę jego wydania,
• oznaczenie osoby, która zwróciła się o wszczęcie nostryfikacji,
• powołanie podstawy prawnej,
• rozstrzygnięcie dotyczące odmowy wszczęcia postępowania wraz z uzasadnieniem,
• podpis z podaniem stanowiska osoby upoważnionej do wydania postanowienia,
• pouczenie o dopuszczalności wniesienia zażalenia do rektora uczelni.

Jeżeli zauważysz braki w odmowie, możesz się na nie powołać w zażaleniu. Zwiększy to prawdopodobieństwo przychylnego rozpatrzenia Twojej sprawy, a co za tym idzie – ponownie przeprowadzenie postępowania nostryfikacyjnego.

Ile kosztuje nostryfikacja?

Osobną kwestią pozostaje koszt, z jakim musisz się liczyć składając wniosek o nostryfikację. Zgodnie z ustawą, wysokość opłaty nie może przekraczać 50% wynagrodzenia, jakie przysługuje profesorowi. Jednak to uczelnia ostatecznie ustala, ile będzie musiała zapłacić osoba ubiegająca się o uznanie, przy czym niektóre placówki znoszą obowiązek uiszczana zapłaty.

Co ważne – jeśli dostaniesz odmowę wszczęcia postępowania, nie będziesz musiał zapłacić ani złotówki. Uczelnia nostryfikująca może jednak zobowiązać wnioskodawcę do uiszczenia opłaty, gdy przeprowadzi postępowanie nostryfikacyjne, jednak dyplom i tytuł nie zostaną uznane za równoważny polskiemu dyplomowi i tytułowi zawodowemu.

Kiedy potrzebujesz nostryfikacji dyplomu?

Warto wiedzieć nie tylko, jak przeprowadzić całą procedurę, ale przede wszystkim kiedy będziesz potrzebować nostryfikacji dyplomu. Nostryfikacja to procedura, która następuje w np. przypadku chęci kontynuowania nauki na uczelni w Polsce, a Ty do tej pory kształciłeś się za granicą. Ale to nie jedyny przypadek. Może się okazać, że podjęcie pracy w określonym zawodzie będzie wymagało szczególnych uprawnień, np. przygotowania pedagogicznego do pracy na stanowisku nauczyciela.

Chociaż dotyczy to przede wszystkim pracy w instytucjach publicznych, to niekiedy nostryfikacja może być wymagana w prywatnych przedsiębiorstwach. Szczególnie, gdy aplikujesz o pracę w zawodzie, które jest regulowane przez polskie prawo. Musisz jednak pamiętać, że nostryfikacja dyplomu będzie Ci potrzebna wyłącznie w przypadkach, gdy uprawnienia do wykonywania zawodu nabywasz w drodze ukończenia studiów wyższych. W przypadku uznawania kwalifikacji zawodowych lub świadectw maturalnych obowiązują już zupełnie inne procedury.

Nostryfikacja zagranicznego dyplomu – co warto wiedzieć?

Praktyka wskazuje, że nostryfikacja zagranicznego dyplomu w Polsce bywa problematyczną i wbrew pozorom, czasochłonną kwestią. Dlatego warto prawidłowo przygotować się do tego jeszcze przed złożeniem wniosku na uczelni, która decyduje, czy dyplom uzyskany za granicą jest równoważny z konkretnym, uzyskiwanym w kraju.

W wielu przypadkach to czas będzie odgrywać kluczową rolę, dlatego jeśli zostaniesz poproszony o dostarczenie tłumaczenia dokumentów (które mogą być złożone w postaci kopii), skorzystaj z usług firmy, która będzie w stanie dokonać przekładu w jak najkrótszym terminie. Zachęcamy w takich sytuacjach do skorzystania z naszego wygodnego formularza, dzięki któremu w ciągu minuty otrzymasz bezpłatną i niezobowiązującą wycenę, wraz z konkretną datą realizacji zamówienia.