W jaki sposób zaskoczyć obcokrajowca? Najlepiej posługując się idiomami. Jest to wyjątkowa część mowy, która świadczy o wysokiej znajomości języka obcego. Wszystko za sprawą dosyć prostego faktu – idiomy zazwyczaj mocno są powiązane z kulturą i zaszłością historyczną konkretnego kraju. Stąd ich przekład przysparza trudności nawet doświadczonym Tłumaczom. Jak wygląda tłumaczenie niedaleko pada jabłko od jabłoni i innych idiomów?
Przetłumaczymy idiomy za Ciebie
Tłumaczenie niedaleko pada jabłko od jabłoni
Jednym z najciekawszych idiomów to niedaleko pada jabłko od jabłoni. Jego tłumaczenie na angielski to blood will tell. Zarówno polski, jak i anglojęzyczny odpowiednik wprost odnosi się do podobieństw między rodzicami a ich dziećmi. Co ciekawe, tłumaczenie niedaleko pada jabłko od jabłoni na angielski ma jeszcze jeden odpowiednik, konkretnie like father, like son. Alternatywna wersja brzmi: like mother, like daughter. Niezmienne pozostaje znaczenie idiomu i zgodnie z myenglishpages.com odnosi się on do zjawiska, w którym syn / córka zachowuje się podobnie do ojca / matki.
Inne angielskie idiomy
Podobnie jak w języku polskim, również i w języku angielskim znajduje się szereg różnych idiomów na każdą okazję. Poniżej tylko część tych najpopularniejszych (za: gettinenglish.com):
- add insult to injury – dolewać oliwy do ognia
- at the drop of a hat – natychmiast, bez wahania
- be on the ball – mieć łeb na karku
- blessing in disguise – szczęście w nieszczęściu
- cut corners – pójść na skróty/ ciąć koszty
- cost an arm and a leg – kosztować majątek
- for a song – bardzo tanio, za bezcen
- give somebody the cold shoulder – traktować kogoś ozięble
- have a lot on one’s plate – mieć dużo na głowie
- hit the nail on the head – trafić w sedno
- in the nick of time – w samą por
- kill two birds with one stone – upiec dwie pieczenie na jednym ogniu
- know the ropes – znać się na czymś
- miss the boat – przegapić szansę
- once in a blue moon – bardzo rzadko
- penny for your thoughts – powiedz, o czym tak myślisz
- sit on the fence – być niezdecydowanym
- speak of the devil – o wilku mowa
- take something with a pinch of salt – brać coś z przymrużeniem oka
- the last straw – kropla przepełniająca czarę goryczy
Tłumaczenie idiomów na niemiecki
O tym, jak ogromną rolę idiomy pełnią w codziennej komunikacji niech świadczy fakt, że funkcjonują w zasadzie w każdym języku. Również i w języku niemieckim. Poniżej lista najważniejszych niemieckich idiomów (za: twojniemiecki.pl):
- die Zeit verschwenden – tracić, trwonić czas
- alle Hände voll zu tun haben – nie mieć czasu, mieć pełne ręce roboty
- sich (Dativ) für jemanden/etwas Zeit nehmen – rezerwować sobie dla kogoś czas
- sich die Augen ausweinen – zalewać się łzami
- jemandem aus den Augen verlieren – zniknąć komuś z oczu
- sich die Augen ausgucken/große Augen machen – robić wielkie oczy
- sich die Augen reiben – przecierać oczy ze zdumienia
- mit dem linken Bein aufstehen – wstać lewą nogą
- früh auf den Beinen sein – wcześnie wstawać
- alles, was Beine hat – kto żyw
- von Kopf bis Fuß – od stóp do głów
- den Kopf in den Sand stecken – chować głowę w piasek
- jemandem den Kopf verdrehen – zawrócić komuś głowę, zakochać się
- ganz Ohr sein – zamienić się w słuch
- das schwarze Schaf – czarna owca
- der Mann der Tat – człowiek czynu
- einen Korb bekommen – dostać kosza
- blau sein – być wstawionym
- ein Dach über dem Kopf haben – mieć dach nad głową
Idiomy hiszpańskie, które warto znać
W języku hiszpańskim także funkcjonują idiomy, których znajomością zaskoczysz swoich hiszpańskich znajomych. Podobnie jak w przypadków wszystkich idiomów, również i te hiszpańskie tłumaczone dosłownie mogą zaskoczyć. Co więcej, niektórych po prostu nie da się dosłownie przetłumaczyć. Poniżej najpopularniejsze hiszpańskie idiomy (za: mamawbarcelonie.pl):
- cabeza de turco – kozioł ofiarny (dosł. głowa Turka)
- caerse de la luna – urwać się z choinki (dosł. spaść z księżyca)
- de tal palo tal astilla – jaki ojciec, taki syn (dosł. jaki kij, taka drzazga)
- estar en la luna – mieć głowę w chmurach (dosł. być na księżycu)
- estar de mala leche – być w złym humorze (dosł. być w złym mleku)
- hacerle la pelota a alguien – podlizywać się komuś (dosł. robić komuś piłkę)
- la manzana de la discordia – kość niezgody (dosł. jabłko niezgody)
- las desgracias nunca vienen solas – nieszczęścia chodzą parami (dosł. nieszczęścia nigdy nie przychodzą pojedynczo)
- llorar como una Magdalena – płakać jak bóbr (dosł. płakać jak Magdalena)
- no andarse con rodeos – nie owijać w bawełnę (dosł. nie chodzić na około)
- no tener pelos en la lengua – mówić, co ślina na język przyniesie (dosł. mieć włosy na języku)
- ponerse (colorado) como un tomate – zaczerwienić się jak burak (dosł. zaczerwienić się jak pomidor)
- por arte de magia – jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki (dosł. przez sztukę magii)
- prometer el oro y el moro – obiecywać złote góry (dosł. obiecywać złoto i Muzułmanina)
- sano como una manzana – zdrowy jak ryba (dosł. zdrowy jak jabłko)
- ser más bueno que el pan – być jak do rany przyłóż (dosł. być lepszym, niż chleb)
- ser un gallina – być tchórzem (dosł. być kurą)
Słowa i idiomy japońskie, które zaskakują
Każdy język posiada przenośnie, metafory i idiomy. Dotyczy to również języka japońskiego. Ten język ma jedne z najciekawszych idiomów, których powstanie ściśle wiąże się z wielowiekową izolacją Japonii od reszty świata. Co więcej, funkcjonują tam również słowa opisując zjawiska, które nie są nazywane w innych językach. Poniżej lista najciekawszych “psich” idiomów (za: kaname.pl):
- kaiinu ni te o kamareru – kąsać rękę, która karmi
- makeinu – ktoś niezaradny (dosł. przegrany pies)
- ken’en no naka – być w niedobrej relacji z innym człowiekiem (dosł. znaleźć się między małpą a człowiekiem)
Na blogu hania.es autorka opublikowała również 9 japońskich słów, które odnoszą się do zjawisk nieopisywanych w innych językach. Poniżej wrzucamy raptem kilka z nich, aby zobrazować, jak ciekawa jest mowa Japończyków:
- Komorebi – jest to określenie na rozproszone światło słoneczne, które przedziera się przez liście drzewa
- takane no hana – czyli coś nieosiągalnego, jednocześnie bardzo pożądanego – w dosłownym tłumaczeniu oznacza tyle, co kwiat na wierzchołku
- Koi No Yokan – jest to uczucie przy pierwszym spotkaniu kiedy po prostu wiesz, że spotkałeś właśnie osobę, w której się od razu zakochasz
Czym są idiomy? Definicja i teoria
Poznałeś właśnie najciekawsze idiomy po angielsku, niemiecku i japońsku. Na koniec warto poświęcić kilka słów dotyczących samej definicji tego zjawiska językowego. Powinieneś wiedzieć, że definicja może się różnić w zależności od konkretnej przestrzeni badawczej. I tak część autorów utożsamia idiomy z frazeologizmami, jeszcze inni z kolei traktują je jako pojęcie podrzędne względem frazemów. W kontekście nauki języków obcych najczęściej przyjmuje się rozumienie idiomów jako “wyrażenie właściwe danemu językowi, niedające się przetłumaczyć dosłownie”.
Tłumaczenie idiomów
Niezależnie od przyjętej definicji, z tłumaczeniowego punktu widzenia jedno jest pewne. Idiom to konstrukcja języka specyficzna i z tego powodu ich znajomość jest bardziej, niż wskazana. Przede wszystkim dlatego, że są powszechnie stosowane na co dzień i każdy Tłumacz zetknął się z nimi przynajmniej kilka razy w życiu. Stąd wiedza, jak wygląda np. tłumaczenie niedaleko pada jabłko od jabłoni i innych idiomów jest bardzo ważna z komunikacyjnego punktu widzenia.
Idiomy, frazemy, metafory – nasi TURBOtłumacze znają je wszystkie
