Czym jest pamięć tłumaczeniowa, CAT i jak ich używać?

Branża tłumaczeniowa jest wymagająca pod wieloma względami. Jako Tłumacz z całą pewnością niejednokrotnie znalazłeś się w sytuacji, gdy natłok pracy i obowiązków po prostu Cię przytłoczył. Niezależnie od stażu – początkujący czy weteran – zapewne szukasz idealnego rozwiązania na poprawę swojej efektywności. Warto wiedzieć, że tłumaczenie tekstu zdanie po zdaniu i przepisywanie ich ręcznie do pliku to zadanie żmudne, którego możesz uniknąć. Wszystko dzięki pamięci tłumaczeniowej i programom CAT.

Narzędzia CAT dla Tłumacza

Obecnie na rynku znajdziesz całe mnóstwo narzędzi dla tłumaczy, które nie tyle usprawniają pracę, ile nawet… wykonują ją za Ciebie. Nie są one oczywiście perfekcyjne, ale pozwalają na oszczędność czasu w stopniu, w jakim nie zapewniłoby tego nic innego. Jednym z takich narzędzi jest CAT, czyli programy komputerowe wykorzystujące pamięć tłumaczeniową. O co w tym wszystkim chodzi i dlaczego jest Ci niezbędne w codziennej pracy Tłumacza?

Czym są programy CAT?

Paradoksalnie rozwiązania CAT, choć ich nazwa pozornie wskazuje na urocze zwierzątko, nie ma nic wspólnego z kotem. Można jednak pokusić się o małe porównanie – jego obecność znacznie umila pracę. CAT to skrót od Computer Assisted Translation, co w wolnym tłumaczeniu oznacza komputerowe wsparcie tłumaczenia. Programy CAT wykorzystują pamięć tłumaczeniową, która jest gromadzona w bazie danych. 

Jak działają programy CAT?

W jaki sposób pracuje się na CAT? Z pewnością wielokrotnie korzystałeś z Tłumacza Google. Wybierasz, z jakiego języka na jaki tłumaczysz, wpisujesz tekst w jednej kolumnie, a w drugiej pojawia się przetłumaczona treść. Tłumacz Google to właśnie jeden z programów CAT (choć bardzo uproszczony). 

Programy CAT działają dokładnie w ten sposób: wrzucasz treść do przekładu, a program go tłumaczy. Szybko, prosto i przyjemnie. Jak to jednak możliwe? W tym momencie na scenę wchodzi pojęcie pamięci tłumaczeniowej. To ona bowiem odpowiada za cały proces tłumaczenia i sprawia, że praca z CATem jest tak TURBOfajna.

Czym jest pamięć tłumaczeniowa CAT i jak działa?

Pamięć tłumaczeniowa, z której korzystają programy CAT, to plik (albo zbiór plików), w którym (albo w których) znajdują się co najmniej dwie wersje językowe danego tekstu. Mówiąc bardziej obrazowo: gdy już raz przetłumaczysz jakiś wyraz lub zdanie, to tłumaczenie zapisuje się w bazie danych. Dzięki pamięci tłumaczeniowej program “zapamiętuje” daną sekwencję. 

Im zatem więcej tłumaczeń w programie CAT wykonujesz, tym bardziej owa baza danych się powiększa, tworząc w końcu przepastne archiwum. To niezwykle istotne w przypadku specjalistycznej terminologii, charakterystycznej dla danej branży: medycznej, prawniczej etc. 

Pamięć tłumaczeniowa a specjalistyczne wyrażenia

Ok, ale jak w takim razie działa pamięć tłumaczeniowa dla tak charakterystycznych dziedzin? Jest to dosyć proste. Gdy tylko w treści pojawią się charakterystyczne, powtarzające się sformułowania, program automatycznie podpowie ich tłumaczenie. Dzięki temu nie musisz za każdym razem przekładać ich od nowa, co znacząco usprawnia Twoją codzienną pracę.

Czyli jeśli kiedykolwiek przetłumaczyłeś już konkretne słowo (a nawet całe zdanie), dana sekwencja automatycznie zapisuje się w rekordach pamięci tłumaczeniowej. Dzięki temu gdy tylko program wykryje podobieństwo już całkowitą zbieżność w wybranej parze językowej, podpowie Ci najlepszą alternatywę tłumaczenia. W oparciu oczywiście o to, w jaki sposób wcześniej przełożyłeś daną sekwencję. 

Dlaczego warto mieć narzędzia dla tłumacza takie jak CAT?

Zatem im większe “archiwum” plików tłumaczeniowych, tym lepiej – oznacza to przede wszystkim ogromną oszczędność czasu. Każdorazowe tłumaczenie tych samych sformułowań jest czasochłonne i nużące. Tymczasem program zapamiętuje to, co już raz zostało przetłumaczone i gdy przy kolejnym tłumaczeniu rozpoznaje wyrazy, przetłumaczy je automatycznie.

Pamięć tłumaczeniowa i CAT, czyli jak pracować efektywnie

Korzystanie z narzędzi CAT nie tylko ułatwia pracę, “podpowiadając” tłumaczenie, ale może nawet… wykonać je za Tłumacza. Im większa baza w archiwum, tym mniejszy udział człowieka w przekładzie. Korzystanie z programów CAT wykorzystujących pamięć tłumaczeniową może nawet ograniczyć jego rolę do… sprawdzenia poprawności przekładu. 

Wrzucasz tekst, klikasz, a on tłumaczy się sam. Tłumaczowi pozostaje przeczytać przetłumaczoną treść i sprawdzić ją pod kątem poprawności. To nieocenione przede wszystkim przy dużej ilości pracy, kiedy musisz przetłumaczyć wiele treści w ekstremalnie krótkim czasie.

Takie zapamiętane pliki językowe przydają się na co dzień, niezależnie od tego, czy pracy jest dużo, czy nie. Chodzi przede wszystkim o pomoc w przypadku powtarzalnych treści, zwłaszcza tych, w których pojawiają się specjalistyczne, charakterystyczne dla danej branży sformułowania. Tłumacz nie musi za każdym razem przekładać ich “ręcznie” – pamięć tłumaczeniowa zrobi to automatycznie. Praca od razu staje się szybsza i o wiele przyjemniejsza! 

Jak pracować z pamięcią tłumaczeniową i CAT?

CAT to program, czyli dzieło człowieka. Choć pomoc oprogramowania jest nieoceniona, to jednak trzeba zawsze brać pod uwagę możliwe błędy i niedociągnięcia. Nawet najlepszy, najbardziej zaawansowany program może się pomylić. Dlatego korzystając na co dzień z programów do tłumaczenia CAT, trzeba zarezerwować czas na sprawdzenie tłumaczenia pod kątem poprawności językowej i merytorycznej.

Twoją rolą zatem jako Tłumacza jest osiągnięcie wysokiego wskaźnika tzw. PEE – czyli post editing effort. To nic innego jak informacja o czasie, jaki poświęciłeś na edytowanie sugestii tłumaczenia. Im jest wyższy, tym lepiej, ponieważ oznacza to, że Twoje zaangażowanie w nadawanie naturalności tekstu było wystarczającym poziomie. Musisz bowiem pamiętać, że sugestie przekładu w CAT to tylko i wyłącznie sugestie. Ostatecznie to Ty, jako fachowiec od języków obcych, odpowiadasz za jakość własnej pracy.

Jakie są programy CAT na rynku?

Na rynku znajdziesz całkiem sporo rozwiązań, które opierają się na pamięci tłumaczeniowej. Do najpopularniejszego i najbardziej znanego programu CAT należy zaliczyć SDL Trados, który jest swojego rodzaju prekursorem branży. Niemniej znajdziesz również całkiem sporo płatnych i bezpłatnych jego alternatyw, w tym m.in.:

• OmegaT;
• MateCAT;
• GNOME Translation Editor;
• DEJA VU;
• PO Editor;
• memoQ translator pro;
• Smartcat;
• Memsource;
• Lokalise;
• Transifex;
• SYSTRAN 8;
• LingoHub;
• Crowdin;
• Text United;
• MetaTexis.

Każdy z tych programów ma swoje istotne zalety, ale również i wady. Który z nich będzie najlepszy? To już kwestia indywidualnych potrzeb i tego, czego tak naprawdę potrzebujesz. Zanim więc podejmiesz ostateczną decyzję, poczytaj recenzje, przetestuj i wybierz program CAT najlepszy dla Ciebie.

Jak pamięć tłumaczeniowa i programy CAT mogą Ci pomóc?

W jaki sposób te narzędzia mogą Ci pomóc? Przede wszystkim możesz (nawet powinieneś) wykorzystać je w swojej codziennej pracy, która dzięki temu stanie się szybsza, przyjemniejsza i efektywniejsza. Pamięć tłumaczeniowa i CAT to rozwiązania, które stworzono z myślą o Tłumaczach i ich potrzebach. Masz do wyboru kilka różnych programów, które działają w oparciu o powyższą technologię. Tylko od Ciebie zależy, na których z nich się zdecydujesz.

Branża tłumaczeniowa jest wymagająca pod wieloma względami. Jako Tłumacz z całą pewnością niejednokrotnie znalazłeś się w sytuacji, gdy natłok pracy i obowiązków po prostu Cię przytłoczył. Niezależnie od stażu – początkujący czy weteran – zapewne szukasz idealnego rozwiązania na poprawę swojej efektywności. Warto wiedzieć, że tłumaczenie tekstu zdanie po zdaniu i przepisywanie ich ręcznie do pliku to zadanie żmudne, którego możesz uniknąć. Wszystko dzięki pamięci tłumaczeniowej i programom CAT.

Narzędzia CAT dla Tłumacza

Obecnie na rynku znajdziesz całe mnóstwo narzędzi dla tłumaczy, które nie tyle usprawniają pracę, ile nawet… wykonują ją za Ciebie. Nie są one oczywiście perfekcyjne, ale pozwalają na oszczędność czasu w stopniu, w jakim nie zapewniłoby tego nic innego. Jednym z takich narzędzi jest CAT, czyli programy komputerowe wykorzystujące pamięć tłumaczeniową. O co w tym wszystkim chodzi i dlaczego jest Ci niezbędne w codziennej pracy Tłumacza?

Czym są programy CAT?

Paradoksalnie rozwiązania CAT, choć ich nazwa pozornie wskazuje na urocze zwierzątko, nie ma nic wspólnego z kotem. Można jednak pokusić się o małe porównanie – jego obecność znacznie umila pracę. CAT to skrót od Computer Assisted Translation, co w wolnym tłumaczeniu oznacza komputerowe wsparcie tłumaczenia. Programy CAT wykorzystują pamięć tłumaczeniową, która jest gromadzona w bazie danych. 

Jak działają programy CAT?

W jaki sposób pracuje się na CAT? Z pewnością wielokrotnie korzystałeś z Tłumacza Google. Wybierasz, z jakiego języka na jaki tłumaczysz, wpisujesz tekst w jednej kolumnie, a w drugiej pojawia się przetłumaczona treść. Tłumacz Google to właśnie jeden z programów CAT (choć bardzo uproszczony). 

Programy CAT działają dokładnie w ten sposób: wrzucasz treść do przekładu, a program go tłumaczy. Szybko, prosto i przyjemnie. Jak to jednak możliwe? W tym momencie na scenę wchodzi pojęcie pamięci tłumaczeniowej. To ona bowiem odpowiada za cały proces tłumaczenia i sprawia, że praca z CATem jest tak TURBOfajna.

Czym jest pamięć tłumaczeniowa CAT i jak działa?

Pamięć tłumaczeniowa, z której korzystają programy CAT, to plik (albo zbiór plików), w którym (albo w których) znajdują się co najmniej dwie wersje językowe danego tekstu. Mówiąc bardziej obrazowo: gdy już raz przetłumaczysz jakiś wyraz lub zdanie, to tłumaczenie zapisuje się w bazie danych. Dzięki pamięci tłumaczeniowej program “zapamiętuje” daną sekwencję. 

Im zatem więcej tłumaczeń w programie CAT wykonujesz, tym bardziej owa baza danych się powiększa, tworząc w końcu przepastne archiwum. To niezwykle istotne w przypadku specjalistycznej terminologii, charakterystycznej dla danej branży: medycznej, prawniczej etc. 

Pamięć tłumaczeniowa a specjalistyczne wyrażenia

Ok, ale jak w takim razie działa pamięć tłumaczeniowa dla tak charakterystycznych dziedzin? Jest to dosyć proste. Gdy tylko w treści pojawią się charakterystyczne, powtarzające się sformułowania, program automatycznie podpowie ich tłumaczenie. Dzięki temu nie musisz za każdym razem przekładać ich od nowa, co znacząco usprawnia Twoją codzienną pracę.

Czyli jeśli kiedykolwiek przetłumaczyłeś już konkretne słowo (a nawet całe zdanie), dana sekwencja automatycznie zapisuje się w rekordach pamięci tłumaczeniowej. Dzięki temu gdy tylko program wykryje podobieństwo już całkowitą zbieżność w wybranej parze językowej, podpowie Ci najlepszą alternatywę tłumaczenia. W oparciu oczywiście o to, w jaki sposób wcześniej przełożyłeś daną sekwencję. 

Dlaczego warto mieć narzędzia dla tłumacza takie jak CAT?

Zatem im większe “archiwum” plików tłumaczeniowych, tym lepiej – oznacza to przede wszystkim ogromną oszczędność czasu. Każdorazowe tłumaczenie tych samych sformułowań jest czasochłonne i nużące. Tymczasem program zapamiętuje to, co już raz zostało przetłumaczone i gdy przy kolejnym tłumaczeniu rozpoznaje wyrazy, przetłumaczy je automatycznie.

Pamięć tłumaczeniowa i CAT, czyli jak pracować efektywnie

Korzystanie z narzędzi CAT nie tylko ułatwia pracę, “podpowiadając” tłumaczenie, ale może nawet… wykonać je za Tłumacza. Im większa baza w archiwum, tym mniejszy udział człowieka w przekładzie. Korzystanie z programów CAT wykorzystujących pamięć tłumaczeniową może nawet ograniczyć jego rolę do… sprawdzenia poprawności przekładu. 

Wrzucasz tekst, klikasz, a on tłumaczy się sam. Tłumaczowi pozostaje przeczytać przetłumaczoną treść i sprawdzić ją pod kątem poprawności. To nieocenione przede wszystkim przy dużej ilości pracy, kiedy musisz przetłumaczyć wiele treści w ekstremalnie krótkim czasie.

Takie zapamiętane pliki językowe przydają się na co dzień, niezależnie od tego, czy pracy jest dużo, czy nie. Chodzi przede wszystkim o pomoc w przypadku powtarzalnych treści, zwłaszcza tych, w których pojawiają się specjalistyczne, charakterystyczne dla danej branży sformułowania. Tłumacz nie musi za każdym razem przekładać ich “ręcznie” – pamięć tłumaczeniowa zrobi to automatycznie. Praca od razu staje się szybsza i o wiele przyjemniejsza! 

Jak pracować z pamięcią tłumaczeniową i CAT?

CAT to program, czyli dzieło człowieka. Choć pomoc oprogramowania jest nieoceniona, to jednak trzeba zawsze brać pod uwagę możliwe błędy i niedociągnięcia. Nawet najlepszy, najbardziej zaawansowany program może się pomylić. Dlatego korzystając na co dzień z programów do tłumaczenia CAT, trzeba zarezerwować czas na sprawdzenie tłumaczenia pod kątem poprawności językowej i merytorycznej.

Twoją rolą zatem jako Tłumacza jest osiągnięcie wysokiego wskaźnika tzw. PEE – czyli post editing effort. To nic innego jak informacja o czasie, jaki poświęciłeś na edytowanie sugestii tłumaczenia. Im jest wyższy, tym lepiej, ponieważ oznacza to, że Twoje zaangażowanie w nadawanie naturalności tekstu było wystarczającym poziomie. Musisz bowiem pamiętać, że sugestie przekładu w CAT to tylko i wyłącznie sugestie. Ostatecznie to Ty, jako fachowiec od języków obcych, odpowiadasz za jakość własnej pracy.

Jakie są programy CAT na rynku?

Na rynku znajdziesz całkiem sporo rozwiązań, które opierają się na pamięci tłumaczeniowej. Do najpopularniejszego i najbardziej znanego programu CAT należy zaliczyć SDL Trados, który jest swojego rodzaju prekursorem branży. Niemniej znajdziesz również całkiem sporo płatnych i bezpłatnych jego alternatyw, w tym m.in.:

• OmegaT;
• MateCAT;
• GNOME Translation Editor;
• DEJA VU;
• PO Editor;
• memoQ translator pro;
• Smartcat;
• Memsource;
• Lokalise;
• Transifex;
• SYSTRAN 8;
• LingoHub;
• Crowdin;
• Text United;
• MetaTexis.

Każdy z tych programów ma swoje istotne zalety, ale również i wady. Który z nich będzie najlepszy? To już kwestia indywidualnych potrzeb i tego, czego tak naprawdę potrzebujesz. Zanim więc podejmiesz ostateczną decyzję, poczytaj recenzje, przetestuj i wybierz program CAT najlepszy dla Ciebie.

Jak pamięć tłumaczeniowa i programy CAT mogą Ci pomóc?

W jaki sposób te narzędzia mogą Ci pomóc? Przede wszystkim możesz (nawet powinieneś) wykorzystać je w swojej codziennej pracy, która dzięki temu stanie się szybsza, przyjemniejsza i efektywniejsza. Pamięć tłumaczeniowa i CAT to rozwiązania, które stworzono z myślą o Tłumaczach i ich potrzebach. Masz do wyboru kilka różnych programów, które działają w oparciu o powyższą technologię. Tylko od Ciebie zależy, na których z nich się zdecydujesz.