Jak wygląda tłumaczenie gier? Rozwój gamingu, zasady i programy

Człowiek jest taką istotą, która po prostu lubi się rozerwać. Dlatego rozrywka stanowi ważną część codziennego życia. Na przestrzeni dziejów przybierała różne formy. On tańca wokół ogniska, przez strzelanie z łuku, aż po przyjemności czerpane z cyfrowego świata. 

Efekt? Branża gier komputerowych to jedna z najprężniej rozwijających się gałęzi gospodarki. Potencjalni klienci znajdują się w niemal każdym kraju na świecie. Stąd lokalizacja gier stanowi jej integralną część. Jak to wygląda w praktyce? Jakie są programy do tłumaczenia gier? Jakich zasad musisz się trzymać? Poznaj TURBOodpowiedzi!

Jaka była pierwsza gra komputerowa na świecie?

Na początek krótki zarys, który wprowadzi Cię w temat. Jaka była pierwsza gra komputerowa na świecie? Krążą różne opinie. Jednak jak wskazuje portal trybawaryjny.pl, najczęściej dominuje przekonanie, że jest nią Spacewar!. Powstała w 1961 roku, jej twórcą zaś był Steve Russell. Jej innowacyjność polegała na tym, że po raz pierwszy została w pełni stworzona za pomocą grafiki wektorowej.

Spacewar! Początkowo dostępny był wyłącznie na komputery PDP-1. Chociaż “dostępność do gier” w tamtym czasie jest określeniem nieco kuriozalnym. Przecież pierwsze komputery były ogromne. Dosłownie. Były więc niedostępne dla zwykłych śmiertelników.

Nawiasem mówiąc, jej autor w 2013 roku został odznaczony tytułem Pioniera Branży Gier Komputerowych.

Rozwój branży gamingowej a tłumaczenie gier

Jak zapewne widzisz na filmiku, Spacewar! nie miało zbyt rozbudowanej fabuły. Zero dialogów, zero efektów dźwiękowych. Tym samym Tłumacze nie mieli co tłumaczyć. Sytuacja ulegała stopniowo zmianie. Wprost proporcjonalnie do rozwoju branży gamingowej.

Gry bez dialogów – 1983 rok

Przez bardzo długi czas oś fabularna gier komputerowych była mocno okrojona. Tym samym jedynym miejscem, w którym znajdowały się jakiekolwiek napisy, było główne menu. Wystarczy zresztą rzucić okiem na pierwsze produkcje. Weźmy takie Dragon’s Lair z 1983 roku, a także Mario Bros z tego samego okresu. W trakcie rozgrywki nie pojawiały się ani żadne teksty, ani dialogi. Tak na dobrą więc nie było co tłumaczyć.

Początek i koniec gier tekstowych

Nieco inaczej sytuacja wyglądała w odniesieniu do gier tekstowych. Były na tyle specyficzne, że w zasadzie nie opierały się na grafice, a na tekście. Historia rozgrywała się za pomocą tekstu, rozgrywka zaś polegała na jego wpisywaniu. Jakkolwiek tłumaczenie gier w tym przypadku było zasadne, to nie podejmowano takich czynności. Głównie z powodów ekonomicznych. Domowe komputery były wówczas rzadkością. Niewielkie były więc szanse, że tłumaczenie gier tekstowych się w ogóle zwróci.

Pierwsze dialogi w grach

Na prawdziwy przełom w kontekście tekstów i fabuły trzeba było czekać do lat 90. To wtedy powstały pierwsze gry strategiczne, w których rozumienie poleceń i historii miało znaczenie dla gracza. Weźmy chociażby pierwsze Civilization z 1991 roku. To tam pojawiły się już poziomy trudności, cała historia, a nawet dialogi.

W gruncie rzeczy rozwój gier komputerowych od lat 90. sprawił, że branża tłumaczeniowa zaczęła realizować przekłady gamingowe. Sprzyjało temu pojawienie się konsol, a także upowszechnienie domowych komputerów. Tłumaczenie gier od tamtej pory ma już sens. Wraz z rozwojem branży gamingowej, zmieniały się również wymagania co do przekładów.

Jakie są zasady tłumaczenia gier?

Jak wygląda tłumaczenie gier w praktyce? Przede wszystkim należy wskazać na istotną kwestię. Chodzi konkretnie o wymagania wydawcy co do wersji językowych, które muszą być dostępne w dniu światowej premiery. Gdy w danym kraju piractwo i nielegalne pobieranie gier jest powszechne, to siłą rzeczy wydawca mniej dba o graczy z takiej lokalizacji. Skupia się raczej na rynkach, na których potencjalnie może najwięcej zarobić.

Dobrym przykładem, dowodzącym tego zjawiska, jest Polska. Jeszcze kilkanaście lat temu spolszczenie do gier pojawiało się zazwyczaj już po światowej premierze. Nasz rodzimy rynek był notorycznie pomijany przez wydawców. Jest to logiczne, ponieważ na potęgę korzystaliśmy z nielegalnych źródeł. Odniesienie komercyjnego sukcesu nie było więc takie pewne.

Dzisiaj wygląda to zupełnie inaczej. Polskie tłumaczenie gier pojawia się w dniu światowej premiery w przypadku większości produkcji. Wiąże się to też z innymi wymaganiami co do terminów. O ile sam proces tworzenia gry nie ma z góry ustalonych ram czasowych, to ich tłumaczenie już tak. Zatem termin światowej premiery jest nieprzekraczalnym terminem stworzenia określonej wersji językowej.

Tłumaczenie gier i wymagania co do Tłumacza

Współczesne gry komputerowe zawierają ogrom tekstów. Im bardziej rozbudowana fabuła, tym tego tekstu jest więcej. Weźmy za przykład chociażby Baldur’s Gate z 1998 roku. Produkcja ta miała ponad 1700 stron tekstu, co można porównać do trzech pierwszych tomów Pieśni Lodu i Ognia pióra George’a R.R. Martina. To tylko pokazuje ogrom pracy, jaki Tłumacz musi wykonać.

Idąc dalej tym tropem, jako Tłumacz gier komputerowych musisz sprostać określonym wymaganiom. Jak podaje testergier.pl, są to:

1. Doskonała znajomość języka ojczystego.
2. Doskonała znajomość języka obcego.
3. Znajomość narzędzi CAT.
4. Pasja do gier komputerowych.

A do tego terminowość i umiejętność szybkiego tłumaczenia. Przy dużych produkcjach nad przekładem pracuje najczęściej kilku lub kilkunastu Tłumaczy. Z tego powodu warto mieć też umiejętność pracy zespołowej.

Jakie są programy do tłumaczenia gier?

Efektywność tłumaczenia gier jest nierozerwalnie związana ze znajomością różnych programów. Chociażby wspomniane wyżej narzędzia CAT. Są to softy, które znacząco przyspieszają pracę. Głównie za sprawą tego, że korzystają z pamięci tłumaczeniowej, która podpowiada, jak przetłumaczyć pojedyncze słowa lub nawet całe zdania.

Do najpopularniejszych narzędzi CAT należy zaliczyć:

1. SDL Trados Studio.
2. MemoQ.
3. XLM.

Program do tłumaczenia gier dla graczy – Language Navi

Co jednak zrobić w przypadku, gdy jako gracz nie masz dostępu do spolszczenia gry? Na to też są patenty. Language Navi to program do spolszczania gier mobilnych. Nie zapewnia 100% poprawności językowej, niemniej pozwala zrozumieć fabułę czy polecenia w menu.

Zasada działania Language Navi jest prosta. Pobierasz ją w formie aplikacji na telefon. Włączasz uprawnienia dostępu i nadajesz aplikacji dwa uprawnienia. Następnie uruchamiasz grę mobilną z poziomu Language Navi i to wszystko. Wszystkie teksty automatycznie zostaną przetłumaczone na Twój język.

Tłumaczenie gier – o czym pamiętać?

Tłumaczenie gier zmieniało się na przestrzeni lat. Tak samo, jak zmieniała się sama branża gamingowa. Współczesne produkcje to zazwyczaj rozbudowana oś fabularna, obfitująca w dialogi, polecenia i inne elementy z tekstami. Dochodzą do tego jeszcze takie kwestie, jak nieprzekraczalny termin oddania konkretnej wersji językowej. To wszystko sprawia, że rosną też i wymagania co do Tłumaczy gier komputerowych. Nasi TURBOtłumacze są przygotowani na takie wyzwania.